Pamiętam, że jako dziecko (a nawet nieco później) musiałem nosić wodę do podlewania ogródka działkowego moich rodziców. I pamiętam, że mój Tato zbudował altankę większą, niż przepisy pozwalały. Nie wiem, jakie przepisy obowiązywały w latach 80tych, ale teraz mamy nową ustawę, która weszła w życie niedawno, 19 stycznia 2014 r.

A chodzi o ustawę z 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. 2014 r. poz. 40). Wprowadza ona szereg zmian w funkcjonowaniu ogrodów działkowych, jednakże niestety nie zmienia jakoś radykalnie sytuacji wierzycieli działkowców w stosunku do poprzednio obowiązującej regulacji.

Najistotniejszą nowością w tej ustawie jest zmiana podstawy prawa do działki. W poprzedniej ustawie z 2005 r. było to prawo użytkowania działki, które ze swej istoty jest prawem niezbywalnym, obecnie zaś, zgodnie z przepisem art. 27 ust. 1

ustanowienie prawa do działki następuje na podstawie umowy dzierżawy działkowej.

Jest to więc szczególny rodzaj umowy dzierżawy, przez którą stowarzyszenie ogrodowe zobowiązuje się oddać działkowcowi działkę na czas nieoznaczony do używania i pobierania z niej pożytków, a działkowiec zobowiązuje się używać działkę zgodnie z jej przeznaczeniem, przestrzegać regulaminu oraz uiszczać opłaty ogrodowe. W dzierżawę działkową z dniem 19.01.2014 przekształcają się również dotychczasowe prawo używania działki i pobierania z niej pożytków.

Mimo tego, że

Do ochrony dzierżawy działkowej stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności 

to dzierżawca nadal zachowuje swój status i nie staje się właścicielem działki. Nadal wobec tego nie będzie możliwa egzekucja komornicza z ogrodu działkowego jako nieruchomości. Szkoda, jeżeli weźmie się pod uwagę wartość, jaką mają grunty na ogródkach.

Natomiast więcej wątpliwości pozostawia kwestia egzekucji z nasadzeń, urządzeń oraz obiektów. Jeśli zostały one wykonane lub nabyte ze środków finansowych działkowca to z całą pewnością stanowią one jego własność, o czym przesądza art. 30 ust. 2 nowej ustawy.

Jeśli chodzi o nasadzenia (nieśmiertelne tuje),  są to rzeczy trwale związane z gruntem, w związku są z czym wydaje się, że podobnie jak sam ogród działkowy, nie będą podlegać egzekucji (chociaż stanowią własność działkowca). Jednak altanka, a zwłaszcza „przenośny” domek na działce, który nie będzie trwale związany z gruntem (a przeważnie nie będzie bo nie było pozwolenia na budowę, tylko zgłoszenie) można traktować jak zwykłą ruchomość – i prowadzić z niego egzekucję, mimo jego rzeczywistego powiązania z prawem do działki.

Ponadto będzie można prowadzić egzekucję z wierzytelności przysługujących działkowcowi z tytułu nasadzeń, urządzeń czy obiektów działkowych, ale tylko w przypadku wygaśnięcia (np. śmierci). Zgodnie bowiem z art. 42ust. 1

w razie wygaśnięcia prawa do działki, działkowcowi przysługuje wynagrodzenie za znajdujące się na działce nasadzenia, urządzenia i obiekty stanowiące jego własność. 

Jeżeli zatem dłużnik zechce przenieść prawo do działki (a taka umowa jest możliwa) na inną osobę, musi liczyć się z tym, że komornik zajmie wynagrodzenie za nasadzenia, urządzenia czy obiekty na niej się znajdujące. A przynajmniej przyjrzy się takiej umowie.

Jeśli chodzi zaś o rzeczy ruchome w altance czy na działce, to oczywiście komornik może je zająć i sprzedać. Jeśli Twój dłużnik jest właścicielem całkiem porządnego traktorka do koszenia trawy czy też posiada inne kosztowne „działkowe” sprzęty, będzie to dla Ciebie korzystne.